Gravür Baskı Teknolojisi

Gravür Baskı: Yüksek Tirajlarda Kusursuz Kalite ve Silindir Teknolojisinin Gücü

Kromajlı bakır silindir gravürü, elektrokimyasal ve lazer teknolojiler, doctor blade sistemi ile 400-800 m/dk hızda esnek ambalaj, dekorasyon kağıdı ve tütün ürünleri baskısı. Solvent geri kazanım sistemleri ile çevre dostu üretim.

Silindir Gravür

Doctor Blade

400-800 m/dk

Temel Prensipler: Gravür Baskı Nasıl Çalışır?

Çukur baskı prensibi, silindir gravür teknolojileri ve doctor blade sistemi

Çukur Baskı Prensibi

Gravür: Silindir üzerindeki mikro hücrelere (çukurlara) mürekkep dolur, fazlası kazınır, kağıda transfer olur.

Teknik Detay: Kromajlı bakır silindir üzerinde milyonlarca hücre (200-600 lines/cm). Hücre derinliği 2-70 mikron. Derin hücre = Koyu renk. Doctor blade fazla mürekkebi kazır, sadece hücrelerde kalır. Baskı basıncı ile mürekkep kağıda çekilir.

Silindir Gravür Teknolojileri

Elektrokimyasal gravür (konvansiyonel) ve lazer gravür (modern) ile hücre oluşturma.

Teknik Detay: Elektrokimyasal: Diyamond stylus + galvano akım → Bakır aşındırma (klasik, yavaş). Lazer Gravür: CO2/Fiber lazer → Krom-bakır ablasyon (hızlı, hassas, 1200 dpi+). Seramik silindir: Plazmа gravür, ultra uzun ömür (5-10M baskı).

Doctor Blade: Hassas Temizleme

Doctor blade, silindir yüzeyindeki fazla mürekkebi keser, sadece hücrelerdeki mürekkebi bırakır.

Teknik Detay: Blade malzeme: Çelik (geleneksel), kompozit/plastik (modern, yumuşak). Açı: 55-65°. Basınç: 2-6 N/cm. Pozisyon: Sabit veya titreşimli (vibrating). Aşınma: 2-8 hafta değişim. Blade kalitesi = Baskı kalitesi.

Gravür Makine Türleri ve Özellikleri

Rulo gravür, ambalaj gravürü ve dekorasyon sistemleri

Rulo Gravür (Publication Gravure)

Rulo genişliği: 100-320 cm

400-800 m/dk

Uygulama Alanları

Dergi (yüksek tiraj)

Katalog

Tütün ürünleri ambalajı

Kupon/ticket

Avantajlar

En yüksek hız (gravürün kralı)
Mükemmel görüntü kalitesi
Fotograf reprodüksiyon mükemmel

Sınırlamalar

Yüksek silindir maliyeti (€2,000-15,000/renk)
Uzun hazırlık süresi (3-5 gün)
Ekonomik tiraj: >500,000

Otomasyon Özellikleri

• Otomatik silindir değiştirme
• In-line viskozite kontrolü
• Register kamera sistemi

Ambalaj Gravürü (Packaging Gravure)

Rulo genişliği: 60-180 cm

200-500 m/dk

Uygulama Alanları

Esnek ambalaj (çips, çikolata)

Shrink film

Etiket (premium, yüksek tiraj)

Wallpaper/dekorasyon

Avantajlar

Geniş renk gamı
Yüksek baskı kalitesi
Metalik mürekkep uyumu

Sınırlamalar

Silindir maliyeti
Cylinder revizyon zor
Orta-yüksek tiraj gerekli

Otomasyon Özellikleri

• Solvent recovery sistemi (LEL kontrolü)
• Closed-loop tension control
• Otomatisk kama/pH kontrol

Dekorasyon Gravürü

Rulo genişliği: 120-250 cm

100-300 m/dk

Uygulama Alanları

Duvar kağıdı

Laminat zemin

Mobilya folyo

Ahşap desen baskı

Avantajlar

Fotorealistik ahşap/taş desen
Yüksek opaklik
Uzun silindir ömrü (sert substrat yok)

Sınırlamalar

Düşük hız (ağır substrat)
Büyük makine boyutu

Otomasyon Özellikleri

• Otomatik viskozite/sıcaklık kontrol
• In-line laminasyon
• UV/IR kurutucu

Kromajlı Bakır Silindir Üretimi

Elektrokimyasal gravür, lazer gravür ve silindir hazırlık süreçleri

1. Silindir Hazırlık

8-12 saat

Proses: Çelik silindir → Bakır kaplama (elektrolitik) → Polisaj (Ra <0.2 µm) → Krom kaplama (sert, 3-5 µm)

Kalite Kriteri:

Yüzey düzgünlüğü kritik: Runout <10 µm

2. Gravür (Hücre Oluşturma)

1-5 saat (teknolojiye bağlı)

Proses: Elektrokimyasal: Diyamond stylus + galvano → 3-5 saat/silindir. Lazer: CO2/Fiber lazer → 1-2 saat/silindir.

Kalite Kriteri:

Hücre geometrisi: Derinlik ±2 µm, hacim ±5%

3. Kaplama ve Bitirme

2-4 saat

Proses: Krom kaplama (koruma, 0.5-1 µm) → Son polisaj → Balanslama (dinamik <5 g/cm)

Kalite Kriteri:

Krom kalınlığı uniform: ±10%. Balanslama: Titreşim <0.5 mm/s

Gravür Mürekkep Kimyası: Solvent, Su Bazlı ve UV

Düşük viskoziteli mürekkep türleri ve solvent geri kazanım sistemleri

Solvent Bazlı Gravür Mürekkep

Bileşim: Pigment (8-15%) + Reçine (20-30%) + Solvent (55-70%: Toluen, MEK, etil asetat)

Viskozite:

12-18 saniye (Zahn cup #3, 25°C)

Kuruma: Hızlı buharlaşma (40-80°C sıcak hava tüneli)

Avantajlar

Çok hızlı kuruma (800 m/dk'ya uygun)
Mükemmel adezyon (PE, PP, PET)
Yüksek parlaklık ve renk yoğunluğu

Dezavantajlar

VOC emisyonu yüksek (solvent %55-70)
Solvent recovery zorunlu (ekonomik + çevresel)
Yangın riski (LEL kontrolü)

Çevresel: Solvent geri kazanım %90-95 verimle: Karbon filtrasyon + damıtma

Su Bazlı Gravür Mürekkep

Bileşim: Pigment + Akrilik/PU reçine + Su + Kosolvent (glikol)

Viskozite:

18-25 saniye (Zahn cup #4, 25°C)

Kuruma: Buharlaşma + Emme (60-100°C, IR/NIR kurutucu)

Avantajlar

Düşük VOC (su bazlı)
Gıda uyumlu (migration düşük)
Operatör güvenliği yüksek

Dezavantajlar

Yavaş kuruma (max 200-300 m/dk)
Substrat koating gerekebilir
Su direnci sınırlı

Çevresel: En çevre dostu gravür mürekkep (VOC <5%)

UV Gravür Mürekkep (Yeni Trend)

Bileşim: Pigment + Akrilik oligomerler + Fotopolimer başlatıcı

Viskozite:

20-40 saniye (yüksek viskozite)

Kuruma: UV lamba ile anlık kürleme

Avantajlar

Sıfır VOC
Anlık kuruma
Mükemmel kimyasal direnç

Dezavantajlar

Yüksek maliyet (3-4x solvent bazlı)
Silindir dolumu zor (yüksek viskozite)
Sınırlı substrat (ön muamele gerekli)

Çevresel: Çevre dostu ancak enerji tüketimi orta

Doctor Blade Sistemi: Hassas Mürekkep Kontrolü

Blade malzeme, basınç ayarı ve bakım stratejileri

Blade Malzeme ve Geometri

Çelik Blade: Sert (HRC 45-55), uzun ömür, krom silindire ideal
Kompozit/Plastik Blade: Yumuşak, silindir aşınması az, premium kalite
Seramik Blade: Ultra sert, özel uygulamalar

Kritik

Kalınlık: 0.15-0.20 mm. Kenar kalitesi: Ra <0.1 µm (polisajlı)

Basınç ve Açı Kontrolü

Basınç: 2-6 N/cm (pnömatik/hidrolik kontrol)
Açı: 55-65° (düşük açı = az basınç, uzun blade ömrü)
Pozisyon: Sabit veya vibrating (titreşimli, streaking'i önler)

Kritik

Yanlış basınç → Streaking (çizgi), blade aşınması, silindir hasarı

Bakım ve Değişim

Blade ömrü: 200,000-800,000 m (malzeme/substrata bağlı)
Aşınma kontrolü: Mikroskop ile kenar inceleme (haftada 1)
Otomatik değişim: Bazı modern makinelerde (blade kaset sistemi)

Kritik

Blade aşınması = Baskı kalitesi düşer (önceden değiştir)

Yüksek Hızlı Register Kontrolü

800 m/dk'da hassas kayıt: Kamera sistemi, web tension ve sıcaklık yönetimi

Yüksek Hız Register Sistemi

800 m/dk'da ±0.15 mm register hassasiyeti

Teknoloji: CCD kamera (5000 Hz tarama) + Servo motor (50 ms tepki) → Gerçek zamanlı silindir faz ayarı

Faydalar

Hız artışında kalite kaybı yok
Fire ilk 200 metreden 50 metreye düşer

Yaygınlık:

Yüksek (tüm modern gravür makineleri)

Web Tension Stabilizasyonu

Esnek substrat gerginliği sabit tutma (film genişleme önleme)

Teknoloji: Load cell feedback + PID kontrol → ±2% tension tutarlılığı

Faydalar

Register kayması minimuma (%80 azalma)
Substrat yırtılma sıfır

Yaygınlık:

Yüksek

Silindir Sıcaklık Yönetimi

Silindir ısınması → Genişleme → Register hatası. Cooling ile önleme.

Teknoloji: İç sirkülasyon soğutma (su/yağ) → Silindir sıcaklığı ±2°C

Faydalar

Uzun baskıda register stabilitesi
Silindir ömrü %20 artar

Yaygınlık:

Orta-Yüksek (premium makineler)

Endüstri 4.0 ve Otomasyon

2025 ve ötesi: Gravür baskıda dijital dönüşüm ve akıllı üretim

Solvent Geri Kazanım Otomasyon

VOC emisyonunu %95 azaltan otomatik recovery sistemi

Faydalar

Solvent maliyeti %60-70 düşer
Çevresel uyumluluk (LEL <25% otomatik kontrol)
Karbon ayak izi %80 azalma

Yaygınlık:

Yüksek (yasal zorunluluk AB/ABD)

AI Destekli Hücre Hacmi Optimizasyonu

Makine öğrenmesi: Geçmiş işlerden ideal hücre derinliği/hacmi önerir

Faydalar

Silindir revizyon %40 azalma
İlk baskıda hedef yoğunluk (%90+ başarı)

Yaygınlık:

2025-2026 pilot uygulamalar

In-line Spektrofotometre

Her renk ünitesinde sensör → Gerçek zamanlı renk ve yoğunluk kontrolü

Faydalar

ΔE <1 tutarlılık
Mürekkep viskozite otomatik ayar
Kalite rapor otomasyonu

Yaygınlık:

Orta-Yüksek (büyük gravür matbaaları)

Silindir Dijital İkiz (Digital Twin)

Her silindirin 3D modeli + kullanım geçmişi → Arıza öngörüsü

Faydalar

Silindir arıza %50 azalma
Bakım zamanı optimizasyonu
Stok yönetimi iyileşme

Yaygınlık:

Düşük-Orta (2025 sonrası artacak)

Yaygın Sorunlar ve Çözümleri

Gravür baskıda karşılaşılan tipik problemler ve önleme stratejileri

Streaking (Uzunlamasına Çizgiler)

Nedenler:

• Doctor blade aşınması
• Blade basınç dengesizliği
• Silindir yüzey hasarı

Çözümler:

Blade değiştir
Basınç ayarı (uniform 2-6 N/cm)
Silindir polisaj/reChrome

Önleme

Blade bakım takvimi (200K m değişim), silindir mikroskop kontrolü (ayda 1)

Mottle (Benekli Yüzey)

Nedenler:

• Düzensiz mürekkep transferi
• Düşük baskı basıncı
• Hücre tıkanması

Çözümler:

Baskı basıncı artır
Mürekkep viskozite ayarla
Silindir temizliği (ultrasonik)

Önleme

Düzenli viskozite kontrolü (her 30 dk), mürekkep filtrasyon (25-50 mikron)

Halo Efekti (Görüntü Kenarlarında Halka)

Nedenler:

• Aşırı mürekkep transferi
• Hücre hacmi fazla
• Substrat emme düşük

Çözümler:

Hücre derinliği azalt (silindir revizyon)
Doctor blade açısı artır
Substrat koating

Önleme

Doğru hücre hacmi kalibrasyon (test baskı), substrat ön değerlendirme

Register Kayması (Yüksek Hızda)

Nedenler:

• Web tension dalgalanması
• Silindir sıcaklık değişimi
• Servo motor gecikme

Çözümler:

Tension kontrol PID tuning
Silindir cooling aktif et
Servo motor upgrade

Önleme

Preventif bakım (servo motor kalibrasyonu 6 ayda 1), tension sensör kalibrasyon

Gravür Baskıda Daha Derine İnin

İlgili rehberler, hesaplama araçları ve hata giderme kaynakları

Teknik Rehberler

Gravür makaleleri

Hücre Hesaplama

Derinlik-hacim araçları

Hata Giderme

Gravür sorunları

Standartlar

Gravür normları