Görsel Rehber | Post-Press

Katlama ve Ciltleme Kılavuzu

Broşür katlama şemaları, ciltleme teknikleri ve post-press süreçleri için görsel referans. Grafik tasarımcı ve operatörler için pratik bilgiler.

6 Katlama Tipi
5 Ciltleme Yöntemi
Pratik İpuçları

Katlama Tipleri

En yaygın kullanılan katlama şekilleri ve uygulama alanları

Z Katlama (Accordion Fold)

📄 ╱╲╱╲
Kolay

Kağıt zigzag şeklinde katlanır. Her panel diğerinin üzerine gelir.

Panel Sayısı3-8 panel
Min. BoyutA4 (21x29.7 cm)
Kullanım Alanları:
Broşür
El ilanı
Menü kartı
Harita
Avantaj: Açması kolay, kompakt, çok sayfalı içerik için ideal
Dezavantaj: Yüksek gramajda (250g+) kreseleme gerekir
Not: Her katlamanın genişliği eşit olmalı, aksi halde son panel taşar

Kapak Katlama (Gate Fold)

📖 ⟨ ⟩
Orta

İki yan panel ortadaki panele doğru kapak gibi kapanır.

Panel Sayısı3-4 panel
Min. BoyutA4 veya daha büyük
Kullanım Alanları:
Premium katalog
Davetiye
Sunum dosyası
Avantaj: Lüks görünüm, sürpriz etkisi, geniş iç yüzey
Dezavantaj: Maliyetli (ekstra kesim gerekir), taşıma zorluğu
Not: İç paneller dış panellerden 2-3mm daha dar olmalı (kapanma toleransı)

Mektup Katlama (Letter Fold / C-Fold)

📃 C
Çok Kolay

Kağıt üçe katlanır, bir panel diğerlerinin üzerine gelir.

Panel Sayısı3 panel
Min. BoyutA4
Kullanım Alanları:
İş mektubu
Basit broşür
Fiyat listesi
Avantaj: En ucuz ve hızlı, standart zarf uyumu
Dezavantaj: Sınırlı tasarım esnekliği
Not: DL zarfa (110x220mm) tam oturması için 99x210mm'ye katlanmalı

Çift Paralel Katlama (Double Parallel Fold)

📰
Kolay

Kağıt önce ortadan, sonra tekrar ortadan katlanır (4 kat).

Panel Sayısı4 panel
Min. BoyutA3 veya daha büyük
Kullanım Alanları:
Gazete eki
Harita
Büyük poster
Avantaj: Büyük formatları küçültme, ekonomik
Dezavantaj: Orta panel daha dar görünür (paralaks etkisi)
Not: Her katlamada 1mm tolerans bırakın (8 sayfa = 4mm toplam)

Sarmal Katlama (Roll Fold)

🌀
Orta

Her panel bir öncekinin üzerine sarılır (sarmal).

Panel Sayısı4-6 panel
Min. BoyutA4 veya daha uzun
Kullanım Alanları:
Uzun broşür
Timeline sunumu
Ürün katalogu
Avantaj: Çok sayfa, sıralı hikaye anlatımı
Dezavantaj: Açması zor, son paneller kıvrılabilir
Not: Her panel bir öncekinden 2mm daha dar olmalı

Çapraz Katlama (Cross Fold / French Fold)

Kolay

Önce yatay, sonra dikey katlanır (veya tersi).

Panel Sayısı4 panel (8 sayfa)
Min. BoyutA5 - A4
Kullanım Alanları:
Davetiye
Tebrik kartı
Mini kitapçık
Avantaj: Kitap hissi, iç sayfalar korunur
Dezavantaj: Sınırlı sayfa sayısı
Not: İkinci katlama ilkine dik açıda yapılır

Ciltleme Yöntemleri

Kitap, dergi ve katalog ciltleme teknikleri karşılaştırması

Tel Dikiş (Saddle Stitch / Staple Binding)

Sayfalar ortadan katlanır ve tel zımba ile dikilir.

Sayfa Aralığı8-64 sayfa
KalınlıkMax 5mm (katlı)
MaliyetÇok Ucuz
DayanıklılıkOrta
Kullanım Alanları:
Dergi
Broşür
Katalog
Çocuk kitabı

Avantajlar:

  • En ucuz ciltleme yöntemi
  • Hızlı üretim (otomatik makineler)
  • Sayfalar tam düz açılır (180°)

Dezavantajlar:

  • Sayfa sayısı 4'ün katı olmalı
  • Kalın kitaplar için uygun değil
  • Zımba pası (nemli ortamda)
Teknik Not: Ortadaki sayfa kenar sayfalara göre 1-2mm daha içeride görünür (creep)

Amerikan Cilt (Perfect Binding / Hot Glue)

Sayfaların sırtı kesilir ve sıcak tutkal ile kapağa yapıştırılır.

Sayfa Aralığı40-300 sayfa
Kalınlık3-30mm
MaliyetOrta
Dayanıklılıkİyi
Kullanım Alanları:
Roman
Katalog
Telefon rehberi
Ders kitabı

Avantajlar:

  • Profesyonel görünüm
  • Sırt üzerine yazı basılabilir
  • Geniş sayfa aralığı

Dezavantajlar:

  • Sayfalar tam düz açılmaz (~130°)
  • Zaman içinde tutkal gevşeyebilir
  • İlk ve son sayfalar kopma riski
Teknik Not: Sırt için minimum 3mm kalınlık gerekir. PUR tutkal (polyurethane) daha dayanıklı

İplik Dikiş (Thread Sewn / Smyth Sewn)

Sayfalar gruplar halinde iplikle dikilir, sonra kapakla birleştirilir.

Sayfa Aralığı64-500+ sayfa
Kalınlık5-50mm
MaliyetYüksek
DayanıklılıkÇok Yüksek
Kullanım Alanları:
Kutsal kitaplar
Arşiv kitapları
Premium katalog
Fotoğraf albümü

Avantajlar:

  • En dayanıklı ciltleme
  • Sayfalar düz açılır (PUR ile 180°)
  • Ömür boyu kullanım

Dezavantajlar:

  • Pahalı (el işçiliği)
  • Üretim süresi uzun
  • Minimum tiraj gerekir (ekonomi)
Teknik Not: 16 veya 32 sayfalık kütükler (signature) halinde dikilir

Spiralden Geçirme (Wire-O / Spiral Binding)

Sayfaların kenarına delikler açılır ve metal/plastik spiral geçirilir.

Sayfa Aralığı20-250 sayfa
Kalınlık2-25mm
MaliyetOrta
Dayanıklılıkİyi
Kullanım Alanları:
Not defteri
Takvim
Yemek kitabı
Sunum dosyası

Avantajlar:

  • Sayfalar 360° dönebilir
  • Masa üzerinde düz durur
  • Sayfa ekleme/çıkarma kolay

Dezavantajlar:

  • Amatör görünüm (bazı durumlarda)
  • Sırta yazı basılamaz
  • Spiral ezilme riski
Teknik Not: Wire-O (çift spiral) daha profesyonel, plastik spiral daha ucuz

Japonca Cilt (Japanese Binding / Stab Binding)

Sayfalar kenardan deliklerle açılır ve iplikle dekoratif olarak dikilir.

Sayfa Aralığı20-100 sayfa
Kalınlık2-10mm
MaliyetOrta-Yüksek (el işçiliği)
DayanıklılıkOrta
Kullanım Alanları:
Sanat kitabı
Portfolio
Özel davetiye
El yapımı defter

Avantajlar:

  • Çok estetik ve şık
  • Sayfalar 180° açılır
  • Ekleme/çıkarma mümkün

Dezavantajlar:

  • Zaman alıcı (genellikle el yapımı)
  • Sol kenardan 15mm boşluk gerekir
  • Seri üretim için uygun değil
Teknik Not: 4-5 delik açılır, iplik dekoratif desenle dikilir

Sıkça Sorulan Sorular

Katlama ve ciltleme ile ilgili pratik hesaplamalar

Kaç sayfa olmalı?

Tel dikiş: 4'ün katı | Amerikan cilt: herhangi | İplik dikiş: 16'nın katı

Örnek: 48 sayfalık dergi = 12 yaprak (çift taraflı)

Katlama toleransı ne kadar?

Her katlama için 1-2mm ek bırak (iç paneller için)

Örnek: 3 katlama = 6mm toplam tolerans

Hangi kağıt gramajı katlanabilir?

90-170g: kreselemesiz | 200-350g: kreseleme gerekli | 350g+: önerilmez

Örnek: 250g bristol kartvizit: kreseleme şart

Daha Fazla Post-Press Bilgisi

Katlama ve ciltleme tekniklerini uygulamalı olarak öğrenmek için video kütüphanemizi inceleyin.